Wiadomości o statkach żaglowych

Regaty żaglowców dają okazję do zobaczenia wielu jednostek napędzanych siłą wiatru. Żeby usystematyzować posiadane informacje niezbędne będzie przypomnienie kilku podstawowych definicji.

Kadłub hull – podstawowa konstrukcja statku, złożona ze szkieletu, poszycia burt, pokładu i grodzi. Najczęściej stosowanymi materiałami konstrukcyjnymi są: stal, drewno, laminat poliestrowo – szklany. Do opisania kadłuba używa się charakterystycznych nazw wymienionych poniżej na rysunku.

Osprzętem sailing gear nazywamy całość konstrukcji służącej do przenoszenia siły wiatru na kadłub żaglowca. Składają się na niego: omasztowanie, olinowanie oraz ożaglowanie.

Omasztowaniem
masting, nazywa się wszystkie sztywne części osprzętu żaglowego służące do podnoszenia i rozpinania żagli oraz manewrowania nimi. Ogólnie nazywa się je drzewcami, niezależnie od tego, czy wykonane są z drewna, metalu czy laminatu. Do omasztowania żaglowca należą maszty, stengi, bukszpryty, reje, gafle i bomy.

Olinowanie
rigging to układ lin stalowych i włókiennych. Dzieli się na stałe i ruchome. Stałe służy do usztywnienia i zamocowania masztów w kadłubie, a wykonuje się je z lin stalowych, łańcuchów i prętów. Natomiast olinowanie ruchome służy do stawiania i opuszczania żagli, oraz ustawiania ich odpowiednio do kierunku wiatru. Zwykle na dużych żaglowcach jest ono kombinacją lin stalowych i włókiennych.
W zależności od kształtu żagli i ich zamocowania rozróżniamy dwa podstawowe rodzaje ożaglowania rig: rejowe i skośne. Żagiel rejowy najczęściej ma kształt czworokąta, chociaż na niektórych żaglowcach spotyka się również żagle trójkątne. Zamocowany jest swoją górną krawędzią do drzewca zwanego reją. Żagiel skośny ma kształt trójkąta lub czworokąta; mocuje się go na płaszczyźnie symetrii statku w ten sposób, że zawsze nawietrzną jest jego przednia krawędź. Istnieje kilkanaście rodzajów żagli skośnych, a do najczęściej spotykanych należą: bermudzkie, gaflowe, sztaksle, lugrowe, rozprzowe.